قلیان از روشهای رایج استعمال دخانیات است که روشی قدیمی بوده، اما در حال حاضر نوجوانان از آن استفاده میکنند. در عین حال قلیان، رفتاری پرخطر است و میتواند بستر بروز سایر رفتارهای مخاطره آمیز را فراهم سازد . از این رو موضوعی اجتماعی است و نیاز به مطالعۀ جدی دارد. پژوهش حاضر به بررسی مردم نگاران ۀ مصرف قلیان در نوجوانان با روش کیفی و انجام مصاحبه های عمیق، اهداف تحقیق دنبال شده است. نوجوانان 13 تا 18 ساله ساکن شیراز که در پاتوق ها و اماکن عمومی شهر قلیان مصرف می کنند، جامعه آماری هستند. حجم نمونه با 29 نفر به اشباع رسید. تحلیل یافتهها نشان داد که مقول ههای کلیدی عبارتند از : دوستی و ماهیت جمعی قلیان، عرضه کنندگان به عنوان بازیگر نقش مکمل، قلیان میوه ای به عنوان یک پیشنهاد اساسی، فرار از مشکلات، هویت یابی و اوقات فراغت، زمانی و مکانی قلیان، گونه شناسی مصرف کنندگان، قلیان به عنوان تفریح در طبقات پایین، شیوع قلیان، زمینه های مصرف و همراهی با مصرف مواد مخدر، سیگار، مشروبات « اصالت گروهی » الکلی و روابط جنسی. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که مفهومی کلیدی در مصرف قلیان نوجوانان است و توجه بیشتر محققان و سیاستمداران به این مفهوم کاملاً ضروری است.
این مقاله برگرفته از طرح شناسایی بستر و فرآیندهای مصرف قلیان در نوجوانان شهر شیراز است که در سال 1401 با حمایت مرکز تحقیقات کنترل دخانیات و همکاری جهاد دانشگاهی فارس انجام شده است.
لینک مقاله
