امروزه بیماریهای غیرواگیر[1] باعث بیشترین علت مرگ زودرس و ناتوانی در سراسر جهان است. بیشتر مرگ و میرها در کشورهای با درآمد کم و متوسط رخ میدهد. فشار خون بالا، چاقی، عدم تحرک جسمانی، مصرف دخانیات، مصرف الکل و اسیدهای چرب ترانس از جمله عوامل خطر ابتلا به بیماریهای غیرواگیر هستند.
جنسیت یک فرد شامل طیفی گسترده از نتایج بیولوژیکی میشود، این طیف پیامدهای رفتاری، اجتماعی و اقتصادی برای سلامتی در بر دارد که منجر به تفاوتهای قابل توجهی میگردد، نابرابریهای مرتبط با جنسیت، میتواند بر عوامل خطری چون: فشار خون بالا، اضافه وزن، چاقی و عدم تحرک تاثیرگذار باشد که این موضوع با استفاده از دادههای قابل مقایسه حاصل از نظرسنجی استپس سازمان جهانی بهداشت[2] بین سالهای 2015 و 2019 در 32 کشور استخراج شده است.
به گزارش سازمان جهانی بهداشت، دخانیات همواره یکی از عوامل خطر اصلی برای مرگ و میرهای زودرس در سطح جهان است. ترک سیگار قبل از 40 سالگی خطر مرگ را حدود 90٪ کاهش میدهد. در سال 2018، 23.6 درصد از جمعیت بزرگسال جهان (15 سال و بالاتر) مصرفکننده دخانیات بودند، این آمار در سال 2000 کمتر از 33.3 درصد بود و و پیشبینی میشود که تا سال 2025 به 20.9 درصد کاهش یابد.
این آمار، در بین زنان از 16.7 درصد در سال 2000 به 8.5 درصد و در بین مردان از 50٪ به 38.6٪ در سال 2018 کاهش یافتهاست. مقایسه الگوی مصرف دخانیات، در بین زنان و مردان، نشان میدهد که مصرف دخانیات در زنان در سال 2000 افزایش سه برابری نسبت به مردان داشتهاست. این افزایش در سال 2015، 4.5 برابر بوده است که نشاندهنده کاهش مصرف در میان مردان است.
الگوی سن استاندارد مصرف دخانیات در مردان و زنان در سراسرگروههای درآمدی رو به کاهش رفتهاست. با این حال، شیوع مصرف در بین مردان، حدودا 30 درصد کاهش نشان میدهد. این موضوع شامل همه کشورها به غیر از کشورهای با سطح درآمد پایین میشود.
همهگیری مصرف دخانیات در میان زنان کشورهای با سطح درآمد بالا، نشاندهنده سیر نزولی در بین همه گروههای درآمدی است که به طور میانگین سه برابر بیشتر از کشورهای با درآمد بالا در سال 2018 بودهاست.
کشورها باید خود را در پیادهسازی و عمل کردن به اهداف چارچوب پیماننامه سازمان جهانی بهداشت در مورد کنترل دخانیات[3]، که یکی از اهداف کلیدی توسعه پایدار برای کاهش مصرف دخانیات است، ملزم نموده و از مرگ زودرس و ناتوانی جلوگیری کنند.
[1]. NCD
[2]. WHO STEPS
[3]. (FCTC)
این مطلب ترجمهای است از: