مقاله طرح پژوهشی «فراتحلیل مقالات حوزه دخانیات با تاکید بر دانشجویان و دانشگاهیان از سال ۱۳۸۰ تا سال ۱۴۰۱ » توسط جناب آقای دکتر اباذر اشتری مهرجردی عضو شورای پژوهشی مرکز تحقیقات کنترل دخانیات، منتشر گردید. چکیده این مقاله به شرح زیراست:
بر اساس گزارش های سازمان بهداشت جهانی، دخانیات هر سال قریب به ۹ میلیون نفر را به کام مرگ می‌کشد. بطوریکه بیش از ۸ میلیون نفر به دلیل مصرف مستقیم دخانیات و حدود یک میلیون مرگ به دلیل تماس با دود دست دوم دخانیات جان خود را از دست می‌دهند این درحالیست که در حدود ۷۰ درصد مصرف‌کنندگان سیگاری دنیا (از یک میلیارد و چهارصد میلیون نفر) یعنی بیش از یک میلیارد نفر در کشورهای با درآمد متوسط و پایین زندگی می‌کنند، بر همین اساس در این مطالعه در پی شناسایی مهترین و پرتکرار‌ترین مفاهیم در خصوص مصرف دخانیات در میان دانشجویان دانشگاه‌ها بوده و مقالات حوزه دانشجویی و دانشگاه را طی دو دهه مورد ارزیابی قرار داده ایم. در همین رابطه تعداد ۳۵ مقاله که در خصوص دانشجویان و در محیط دانشگاه‌های کشور با تمرکز بر مصرف انواع دخانیات چاپ شده اند را مورد ارزیابی و فراتحلیل قرار دادیم. نتایج حاکی از آن است که از مجموع دسته‌بندی عوامل چهارگانه اجتماعی، فرهنگی، روانی و اقتصادی، به ترتیب میزان واقعی و یا درک از محرومیت نسبی (با ضریب ۰.۳۸۱)، کنترل اجتماعی (با ضریب ۰.۳۶۱)، مصرف رسانه‌ای خاصه شبکه های اجتماعی مجازی (با ضریب ۰.۳۱۶) و نهایتا احساس بیگانگی شامل مسایل مربوط به هویت و ایجاد و بروز شخصیت (با ضریب ۰.۲۳۶) بیشترین اثرات را روی گرایش و مصرف انواع دخانیات در میان نوجوانان (دانشجویان) دارد.
